Παρασκευή 22 Αυγούστου 2014

Προσκύνημα στην Παναγία την Προυσιώτισσα, την «Κυρά» της Ρούμελης



Την ονόμασαν «Αρχόντισσα» της Ρούμελης. Η Παναγία η Προυσιώτισσα, ένα από τα σημαντικότερα Μοναστήρια της Ελλάδας, βρίσκεται σε εκπληκτικής ομορφιάς απόκρημνη τοποθεσία κοντά στο χωριό Προυσός, στη νοτιοδυτική πλευρά της Ευρυτανίας. Για να φτάσει κανείς εκεί, μπορεί να ακολουθήσει δύο διαδρομές: Είτε ερχόμενος από το Καρπενήσι, είτε από το Αγρίνιο. Και στις δύο περιπτώσεις, η ευρυτανική φύση προσφέρει ανεπανάληπτες εικόνες άγριας ομορφιάς με πανύψηλα βουνά καλυμμένα με έλατα, φαράγγια με πλούσια νερά ορμητικών ποταμών και πυκνή βλάστηση παντού.

Κι όταν ο προσκυνητής αντικρύσει από μακριά την Μονή Προυσσού, δέος πλημμυρίζει την ψυχή του, βλέποντας το Μοναστήρι να βρίσκεται κρεμασμένο στο χείλος μιας απότομης χαράδρας, κλεισμένο ολόγυρα από ψηλά βουνά. Ακόμα μεγαλύτερη έκπληξη τον καταλαμβάνει όταν περπατήσει εντός της Μονής και μπει στο μικρό Καθολικό, που βρίσκεται μέσα σε απότομο βράχο.


Το ιστορικό μοναστηριακό συγκρότημα, που χρονολογείται από το 829 μ.Χ, απέχει 35 χιλιόμετρα από το Καρπενήσι. Στο μονοπάτι που οδηγεί στην Μονή, βρίσκονται «τα πατήματα της Παναγιάς», επτά σχήματα διαφορετικού χρώματος που αποτελούν σύμφωνα με την παράδοση τα ίχνη που άφησε στον κάθετο βράχο που υπάρχει σε αυτό το σημείο, η Παναγία στο δρόμο της για τον Προυσό.

Σύμφωνα με την παράδοση, η ιερή εικόνα της Παναγίας, δημιούργημα του Ευαγγελιστή Λουκά, φυγαδεύτηκε το 829 μχ, κατά την περίοδο της Εικονομαχίας, στην Προύσα της Μικράς Ασίας προκειμένου να γλιτώσει από το κάψιμο των βυζαντινών εικόνων που είχε διατάξει ο Αυτοκράτορας Θεόφιλος. Την εικόνα μετέφερε στην Ελλάδα ένας νεαρός άνδρας που ονομαζόταν Διονύσιος αλλά για άγνωστη αιτία αυτή χάθηκε όταν ο νέος έφθασε στη Θράκη.

Από την Θράκη η εικόνα εμφανίστηκε στην Ευρυτανία, κάνοντας αισθητή την παρουσία της σε έναν βοσκό με έναν φωτεινό στύλο που έφθανε από τη γη στον ουρανό, στις 23 Αυγούστου. Αυτή είναι και η ημερομηνία που γιορτάζεται η μνήμη της εικόνας στην μονή όπου μεταφέρθηκε, καθώς θεωρήθηκε ότι αυτός ήταν ο τόπος που επέλεξε η Μεγαλόχαρη για να «κατοικήσει».

Όπως αναφέρει το ιστορικό της Ιεράς Μονής, πολλά κτίριά της καταστράφηκαν επί Τουρκοκρατίας ενώ στο πιο πρόσφατο παρελθόν, μελανή σελίδα αποτελεί η εισβολή των Γερμανών στο Μοναστήρι στις 16 Αυγούστου του 1944 και η ολοσχερής καταστροφή των κτιρίων. Σύμφωνα με μαρτυρίες μάλιστα, ένας αξιωματικός θέλησε να κάψει και την εκκλησία, κάτι που δεν κατάφερε όσες φορές και αν το επιχείρησε. Το «αόρατο χέρι» της Παναγίας τον εμπόδισε, καθώς μια δύναμη τον έριξε με ορμή στο δάπεδο την ώρα που έδινε διαταγές.

ΤΟ ΤΑΜΑ ΤΟΥ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΥΣΙΩΤΙΣΣΑ


Η εικόνα της Παναγίας της Προυσιώτισσας θεωρείται θαυματουργή και για το λόγο αυτό προσελκύει πλήθος πιστών από την Ελλάδα και το Εξωτερικό, ενώ το ασημένιο κάλυμμα της εικόνας το δώρισε ο Γ. Καραϊσκάκης (μαζί με τα στρατιωτικά του παράσημα), ως ένδειξη ευγνωμοσύνης στην Παναγία που τον θεράπευσε από ασθένεια (ελονοσία βαριάς μορφής) από την οποία υπέφερε τον καιρό που φιλοξενούταν στη Μονή στα μέσα της Επανάστασης. Την ένδυση, την κατασκεύασε ο χρυσοχόος Γεωργίος Καρανίκας το 1824 μ.Χ., όπως μας αποκαλύπτει η ανάγλυφη επιγραφή πάνω από τον δεξιό ώμο της Παναγίας: «Η Παντάνασσα. Δι' εξόδων του γενναιοτάτου στρατηγού Γεωργίου Καραϊσκάκη, χειρί Γεωργίου Καρανίκα, 1824».

Η σχέση του μεγάλου - και αδικοχαμένου - οπλαρχηγού της Επανάστασης με την Ιερά Μονή Προυσού ήταν άρρηκτη: Μάλιστα, μέχρι σήμερα υπάρχει εκεί το κελλί στο οποίο διέμενε ο ήρωας του 1821. Επίσης, στο ενδιαφέρον μουσείο που λειτουργεί στο Μοναστήρι ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει εικόνες από το 15ο και 16ο αιώνα, ιερά άμφια, αργυρά και χρυσά δισκοπότηρα, χειρόγραφοι κώδικες, τυπογραφημένα βιβλία, τη φουστανέλλα και ολόκληρη την πανοπλία του Στρατηγού Γεωργίου Καραϊσκάκη, καθώς και μεγάλα υφάσματα - λάφυρα από τουρκικά τζαμιά που αφιερώθηκαν στη Μονή από τους Αγωνιστές της Επανάστασης. Μια συντριπτική απάντηση στους γραικύλους χριστιανομάχους, που τολμούν και αμφισβητούν τον ΕΘΝΙΚΟ ρόλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας κατά τον Ξεσηκωμό του '21!

Έξω από τη Μονή υπάρχουν δύο κάστρα αριστερά και δεξιά, οι «πύργοι του Καραϊσκάκη».
Απέναντι από το Μοναστήρι βρίσκεται το εκκλησάκι των Αγίων Πάντων που χτίστηκε επίσης το 1754 και σε κοντινή απόσταση μπορεί κανείς να επισκεφθεί το οίκημα της Σχολής Γραμμάτων που χτίστηκε το 1820 από τον Επίσκοπο Αγράφων Δοσίθεο.

Σήμερα, στο Μοναστήρι υπάρχουν δύο τριώροφοι ξενώνες για τη φιλοξενία των προσκυνητών, μουσείο εκκλησιαστικών αντικειμένων και μουσείο ελληνικών γραμμάτων της Ρούμελης.

Η κατανυκτική ατμόσφαιρα που επικρατεί στο μικρό Καθολικό κατά τη διάρκεια των Ακολουθιών, καθώς και η ξακουστή ιστορία του Μοναστηριού, ελκύουν πολυπληθείς προσκυνητές σε αυτήν από κάθε γωνιά όπου υπάρχουν Ορθόδοξοι Χριστιανοί, στη χώρα μας και όχι μόνο. Πολλοί από τους επισκέπτες φιλοξενούνται εντός της Μονής, με ιδιαίτερη μάλιστα φροντίδα εκ μέρους του Ηγουμένου Χρυσοστόμου και αρκετών λαϊκών που διακονούν την «Κυρά». Αν λοιπόν όταν πάτε να προσκυνήσετε στην Παναγία την Προυσιώτισσα, θελήσετε να διανυκτερεύσετε εκεί, είναι βέβαιο πως θα θυμάστε με νοσταλγία τις στιγμές που περάσατε σε αυτό το δυσπρόσιτο, μα τόσο ευλογημένο τόπο όπου βρίσκεται η Ιερά Μονή Προυσού…!

* Προδημοσίευση από το νέο του βιβλίο «Μοναστήρια της Στερεάς Ελλάδας», που θα κυκλοφορήσει εντός του Ιουλίου 2014.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου